Muqimiy lirik asarlarining matniy-qiyosiy tahlili

DOI 10.52773/tsuull.gold.2019.1/HBNE4059

Abstract

Muhammad Aminxo‘ja Muqimiy asarlarining nashrlari matnini
shoirning dastxat bayozlari bilan qiyoslaganda aksariyat she’riy asarlar matni
asliyatga muvofiq emasligi ma’lum bo‘ldi. Chunki sho‘ro davri mafkurasi
talabidan kelib chiqib, shoirning diniy-tasavvufiy mavzudagi she’rlari tahrirga
uchradi, qisqartirildi. Hajviy asarlar matnidagi kuchli ijtimoiy – tanqidiy
bayt va bandlar ham tushirib qoldirildi. Natijada, tahrir qilingan asarlar oʻz
mazmun – mohiyatiga zid talqin qilindi. Shuningdek, maqolada shoirning
ilmiy jamoatchilikka ma’lum bo‘lmagan forsiy tildagi bitta maktubi, hamda
Amiriy g‘azaliga va o‘z g‘azaliga taxmis qilingan ikki muxammasi ilk marta
e’lon qilinmoqda. Muqimiyning yangi topilgan asarlari shoir dunyoqarashini,
ijtimoiy voqelikka munosabatini, adabiy-estetik olamini o‘rganishda muhim
ahamiyatga ega.